Watererfgoed van Nederland in de Flevopolder (NL juni 2021)

Nederland en water zijn voor altijd met elkaar verbonden in een haat-/liefdeverhouding. Niet zo gek natuurlijk als 26% van het landoppervlak onder de zeespiegel ligt. De Flevopolder is daar een goed voorbeeld van. Waar eerst water was, de voormalige Zuiderzee, is nu nieuw land. Wij besloten het watererfgoed van Nederland hier wat nader te bekijken bij een aantal markante punten, namelijk de voormalige eilanden Urk en Schokland, het Waterloopbos en een vuurtoren op het droge bij Blokzijl.

watererfgoed van Nederland

Urk

Het eerste voormalige eiland dat we bezochten was Orc, tegenwoordig Urk geheten. Vroeger was het een eiland in de Zuiderzee met zout water. Tegenwoordig is het geen eiland meer en ligt het aan het IJsselmeer met zoet water. Desondanks heeft Urk een van de grootste visservloten van Nederland. Het is een pittoresk vissersdorp, waar de vuurtoren een markante plek inneemt. Voor ons was het een van de eerste stops tijdens onze Camperroute Noord- en Oost-Nederland. Wij liepen de haven helemaal rond tot je niet verder kunt en vervolgens via de vuurtoren en de kleine steegjes terug. Heel toepasselijk hebben we hier onze vakantie ingeluid met een overheerlijke portie kibbeling. Uiteraard wierpen wij ook een blik op het windmolenpark dat hier in het IJsselmeer staat (Westermeerwind, 48 turbines van 3 MW van mijn voormalige werkgever Siemens). In het verleden maakte ik al eens een rondvaart naar dit windpark en dat is echt de moeite waard. Als je vlak onder zo'n windturbine vaart, merk je pas hoe groot deze windturbines zijn en realiseer je je wat een uitdaging het is deze in het water te plaatsen.

Urk met een grote vissersvloot

Schokland

Daarna bezochten we het voormalige eiland Schokland dat al 25 jaar op de Werelderfgoed-lijst staat. Wij bezochten al meer locaties van deze Werelderfgoedlijst:

• de Waddenzee tijdens onze Camperroute Rondje IJsselmeer (dag 2)
• het Woudagemaal tijdens onze Camperroute Rondje IJsselmeer (dag 8)
• Veenhuizen (ook tijdens deze Camperroute Noord- en Oost-Nederland), we maakten daarvan deze video

Schokland was de eerste Nederlandse toevoeging aan deze Werelderfgoed-lijst, dus leek ons wel een bezoek waard. Van oudsher was Schokland als eiland in de Zuiderzee een belangrijk oriëntatiepunt voor de scheepvaart. Door zware stormen en landafslag werd het eiland steeds kleiner. Eeuwenlang werd een strijd tegen het water gevoerd en uiteindelijk werd het eiland in 1859 ontruimd.  De bewoners werden naar elders verplaatst; de lijken bleven achter. Nadat in 1940 de dijk om de Noordoostpolder was gesloten, werd begonnen met het droogpompen van de polder. En zo werd Schokland in 1942 volledig omgeven door land. Je herkent het eiland nog terug aan (de ruïnes van) de oude haven, het lichtwachtershuis, de vuurtoren, het kerkje. Het eiland is heel langgerekt en heeft een uitstekend fietspad. Wandelen kan natuurlijk ook, maar dan moet je wel van een lange wandeling houden (> 10 km).

kerkruïne op Schokland

Waterloopbos

Bij ons rondje watererfgoed paste het Waterloopbos ook prima (gelegen tussen Kraggenburg en Vollenhove). De strijd tegen het water heeft de Nederlanders gemaakt tot experts op het gebied van watermanagement en deze kennis delen we nu nog met de rest van de wereld. Het Waterloopbos is een Rijksmonument en er liggen allemaal "Lost Places" van stromings-, water- en golfmodellen van het voormalige openlucht laboratorium. Vóór het computertijdperk werden hier proeven gedaan en berekeningen uitgevoerd met schaalmodellen van waterwerken, zowel voor Nederlandse als buitenlandse (bijvoorbeeld de havens van IJmuiden en Bangkok). Er stonden hier maar liefst 40 golfmachines, waarmee golven werden nagebootst. Vele schaalmodellen zijn nog (gedeeltelijk) zichtbaar en inmiddels overwoekerd door natuur, waardoor ze een mystieke uitstraling gekregen hebben. Vooral het kolossale Deltawerk// is zeer spectaculair. Het is maar liefst 240 meter lang en werd in de jaren 70 gebouwd als testmodel voor de stormvloedkering in de Oosterschelde. Inmiddels is het een zeer imposante kunstwerk en alleen dat al is een bezoek waard (evenals overigens de rest van het bos). En water betekent: muggen! Wij zijn onderweg echt opgegeten, dus pas je kleding hierop aan.

Deltawerk in het Waterloopbos

De vuurtoren van Blokzijl

Bij deze vuurtoren zijn we echt dankzij het geocachen terecht gekomen en hij paste perfect bij onze bezoekjes aan het watererfgoed van Nederland. Het is een replica van de oude vuurtoren van Blokzijl. En bij een vuurtoren verwacht je water. Maar nee, overal land. Deze vuurtoren stond vroeger in de Zuiderzee. Wij vonden hem dus dankzij een geocache, want hij staat helemaal in the middle of nowhere, geen bordje er naar toe, niets. Wat is geocachen toch leuk dat je zo dit soort leuke plekken ontdekt. Voor de niet-geocachers: hij staat aan het zandpaadje van de Blokzijlerweg.

vuurtoren van Blokzijl op het droge

Overige tips voor de regio

• De wrakkenroute in de Noordoostpolder, een fietstocht die gaat langs vliegtuigwrakken en die de historie vertelt van de drooglegging van de Noordoostpolder en de Tweede Wereldoorlog. Wij deden niet de gehele route, maar bezochten wel een zogenaamde crashpaal.
• Het trilveen in natuurgebied De Wieden, wij schreven hierover een separate blog en maakten tevens een video.
• Een tochtje met de Waterliner, een hop-on hop-off ecowaterbus in natuurgebied De Wieden met opstappunten in Blokzijl, Giethoorn en Sint Jansklooster - met of zonder fiets (wij deden dit niet).
• Een bezoek aan Giethoorn, het Venetië van het noorden. Meer informatie in onze blog Camperroute Rondje IJsselmeer.
• De Orchideeënhoeve, met natuurlijk heel veel orchideeën, maar bijvoorbeeld ook een amazone-regenwoud, een vlindertuin en een zwevende bloementuin. En last but not least een zeer prettige en gastvrije camperplaats, van waaruit wij al deze uitstapjes maakten, maar waar we ook tijdens onze Camperroute Rondje IJsselmeer naar volle tevredenheid stonden. De eerlijkheid gebied ons te zeggen dat wij de camperplaats wel gebruikt hebben, maar de Orchideeënhoeve zelf nog nooit bezocht hebben. De eerste keer kwam het er niet van; de tweede keer was hij gesloten vanwege Corona en was alleen de CP open.
  
  

crashpaal van de wrakkenroute

Algemeen

Geocaches

De geocaches die wij deden staan vermeld bij de Camperroute Noord- en Oost-Nederland. Onderstaand nog wat extra informatie:

• Urk:
  Hier deden wij niet veel geocaches en eentje daarvan werd nog een DNF ook! Niet leuk, zelfs voor ons als DNF niet. Later bleek dat de cache weg was. De cache aan de haven die we wel vonden, is inmiddels gearchiveerd. Blijft de earthcache bij de vuurtoren over!
• Schokland:
  Wij deden de virtual en twee earth caches, maar er ligt ook nog een multi en een mysterie.
• Waterloopbos:
  Er liggen hier vele geocaches. Wij deden de multi GC7BTT5 Van Bangkok naar IJmuiden; je weet nu waar de naam vandaan komt!
  
• Vuurtoren Blokzijl:
  Los het mysterie GC1CMTZ op voor de slotcode!
• Crashpaal: GC4M07Z.
• Trilveen De Wieden: meer informatie hierover in onze blog.
• Giethoorn: trek zelf je plan, want wij deden hier niet veel omdat GEOrg geblesseerd was.

mooie locatie voor een DNF;-(

Overnachten met de camper

• Luttelgeest:
  De plaatsen waar wij overnacht hebben, houden wij bij op onze pagina Overnachtingen met de camper. Daar tref je meer informatie aan over ons uitvalspunt voor de locaties in deze blog, namelijk Camperplaats De Orchideeënhoeve in Luttelgeest.
• Urk:
  Ook Urk heeft een camperplaats en wel in de haven. Wij stonden daar niet.
• Waterloopbos:
  Ook het Waterloopbos heeft een camperplaats. Althans, dachten wij..... We dachten een perfecte plek gevonden te hebben maar laat op de avond kwam iemand ons waarschuwen dat je daar alleen overdag mag staan. Staat heel slecht aangegeven (bij de CP helemaal niet, maar vooraan de weg wel met een klein bordje). Wij zijn teruggereden naar Luttelgeest, maar in Vollenhove zijn ook camperplaatsen
• Vollenhove:
  Vollenhove heeft twee camperplaatsen, eentje bij de jachthaven en eentje net buiten het dorp bij een vakantiepark. Wij stonden daar niet.

Camperplaats Waterloopbos (overdag)

Overige

Op Schokland is een fietsoplaadpunt bij het Gesteentehuis. Deze (en andere POI's zoals watertappunten en douches) vind je op onze pagina Overnachtingen met de camper.

watererfgoed Schokland (haven)